پدافند غیرعامل در اصل یعنی اقداماتی برای دفع تهدیدات دشمن و کاهش آسیب پذیری های داخل کشور به منظور کاهش انگیزه دشمن برای اقدامات تهدیدآمیز. بنابراین پدافند غیرعامل در همه حوزه ها موضوعیت دارد که یکی از این حوزه ها حوزه غذا و کشاورزی است. امروزه چالش های گوناگون از جمله کاهش منابع تولید، جنگ نظامی، مسائل سیاسی همچون تحریم، رقابت بین کشورهای تولیدکننده، تغییرات اقلیم، کنترل قیمت جهانی محصولات توسط نظام سلطه و… منجر شده است که کشورهای درگیر با چنین چالش هایی به طور هوشمندانه اقداماتی در جهت مقابله یا آمادگی با این چالش ها انجام دهند. علاوه بر چالش های فوق اقدامات تروریستی در حوزه بیولوژیک نیز از جمله تهدیدات حوزه غذا و کشاورزی است، ابزار این اقدامات می تواند از طریق عوامل سنتی و رایج مانند انواع پاتوژن ها یا آفات تامین شود یا با استفاده از علوم و فناوری های نوین مانند بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک، نانو تکنولوژی و … البته شایان ذکر است امروزه تهدیدات بسیار پیچیده تر از موارد فوق است و به صورت ترکیبی از فناوری ها و یا همگرایی فناوری ها می باشد، مانند سایبر ژنتیک و … که حوزه کشاورزی و غذا از این قاعده مستثنی نیست و چه بسا اهمیت توجه و مقابل با چنین تهدیداتی در حوزه غذا و کشاورزی بسیار بیشتر از سایر حوزه ها می باشد. موضوع دیگر در پدافند غذا و کشاورزی مقابل با اقدامات دشمن و درکل نظام سلطه است، اقداماتی همچون انحصار فناوری، در اختیار داشتن آزمایشگاه های برتر زیستی وآزمایشگاه های فراسرزمینی، سرقت ذخایر ژنتیکی، کنترل و هدایت قوانین بین المللی، کنترل استانداردهای جهانی، کنترل و هدایت سیاست های کشاورزی و غذای سایر کشورها، انحصار در رسانه های مطرح، انحصار در مجلات علمی معتبر، ایجاد ساختارها و زیرساخت های بین المللی در جهت دستیابی به اهداف خود. لذا با توجه به مسائل فوق و تغییر رویکرد تهدیدات امروزی به شکل تهدیدات نوین و ترکیبی، بحث پدافند غذایی و کشاورزی بسیار پر اهمیت و استراتژیک می باشد و دپارتمان «پدافند غذایی» اندیشکده به طور مداوم مشغول به فعالیت و دیده بانی جهت رصد و پایش تهدیدات و سیاستگذاری برای دستگاه های متولی و حاکمیتی به منظور مصون سازی در برابر تهدیدات یا آسیب های احتمالی دشمن خواهد بود.
محورهای فعالیت دپارتمان پدافند غذایی
- مدیریت زنجیره تولید تا مصرف
- دیده بانی فناوری های نوظهور و همگرا
- ژنتیک و به نژادی گیاهی و دامی
- ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی مرتبط با غذا و کشاورزی
- حقوق و قوانین بین المللی و داخلی کشاورزی، غذا و محیط زیست
- محصولات و نهاده های راهبردی
- تجهیزات و مکانیزاسیون کشاورزی
- صنایع و فرآورده های غذایی
